“Management thought refers to the theories and principles that guide the
management of people in organisations.”
“മാനേജ്മെൻറ് ചിന്ത എന്നത് സംഘടനകളിലെ ആളുകളുടെ മാനേജ്മെന്റിനെ നയിക്കുന്ന
സിദ്ധാന്തങ്ങളെയും തത്വങ്ങളെയും സൂചിപ്പിക്കുന്നു.”
Management Theories
മാനേജ്മെന്റ് സിദ്ധാന്തങ്ങളെ മൂന്ന് പ്രധാന ചിന്താധാരകളായി തിരിക്കാം
● Classical approach ക്ലാസിക്കൽ സമീപനം
-
Taylor's Scientific Management Theory
ടെയ്ലറുടെ സയന്റിഫിക് മാനേജുമെന്റ് തിയറി -
Fayol's Administrative Management Theory
ഫയോളിന്റെ അഡ്മിനിസ്ട്രേറ്റീവ് മാനേജുമെന്റ് തിയറി - Weber's Bureaucracy Theory വെബറിന്റെ ബ്യൂറോക്രസി സിദ്ധാന്തം
● Neo-classical approach നവ-ക്ലാസിക്കൽ സമീപനം
- Human Relations Theory (ഹ്യൂമൻ റിലേഷൻസ് തിയറി)
- Behavioural Science Theory ബിഹേവിയറൽ സയൻസ് തിയറി
● Modern Approach ആധുനിക സമീപനം
- Systems Theory സിസ്റ്റം സിദ്ധാന്തം
- Contingency Theory ആകസ്മിക സിദ്ധാന്തം
1. Classical Approach
മാനേജ്മെന്റിന്റെ ഏറ്റവും പഴയ സിദ്ധാന്തമാണിത്, അതിനാൽ ഇതിനെ പരമ്പരാഗത മാനേജ്മെന്റ് സിദ്ധാന്തം എന്ന് വിളിക്കുന്നു. മാനേജ്മെന്റിന്റെ പഠനത്തിന് അടിസ്ഥാനം നൽകുന്ന മാനേജ്മെന്റ് സിദ്ധാന്തങ്ങൾ ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. ഒരു പ്രത്യേക പഠനമേഖലയെന്ന നിലയിൽ മാനേജ്മെന്റിന്റെ പഠനത്തിലേക്കുള്ള ആദ്യപടിയാണിത്.
ക്ലാസിക്കൽ ചിന്താഗതിയിൽ വികസിപ്പിച്ച മൂന്ന് പ്രധാന സിദ്ധാന്തങ്ങൾ ചുവടെ ചർച്ചചെയ്യുന്നു:
-
Taylor's Scientific Management Theory
The concept of scientific management was introduced by Frederic Winslow Taylor in USA in the beginning of 20th century. Scientific management focuses on defining tasks clearly and ensuring that they are performed in the most efficient and cost-effective manner possible.
ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ അമേരിക്കയിൽ ഫ്രെഡറിക് വിൻസ്ലോ ടെയ്ലറാണ് സയന്റിഫിക് മാനേജ്മെന്റ് എന്ന ആശയം അവതരിപ്പിച്ചത്. ജോലികൾ വ്യക്തമായി നിർവചിക്കുന്നതിലും അവ സാധ്യമായ ഏറ്റവും കാര്യക്ഷമവും ചെലവ് കുറഞ്ഞതുമായ രീതിയിൽ നിർവഹിക്കപ്പെടുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പുവരുത്തുന്നതിലാണ് ശാസ്ത്രീയ മാനേജ്മെന്റ് ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നത്. -
Fayol's Administrative Management Theory
Henri Fayol is considered the "father of modern management" as he emphasized managing the organization as a whole. He believed that management principles could be taught to people, making it possible to develop capable managers.
ഹെൻറി ഫയോൾ "ആധുനിക മാനേജ്മെന്റിന്റെ പിതാവ്" ആയി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു, കാരണം അദ്ദേഹം ഓർഗനൈസേഷന്റെ മൊത്തത്തിലുള്ള മാനേജ്മെന്റിന് ഊന്നൽ നൽകി. മാനേജുമെന്റ് തത്വങ്ങൾ ആളുകളെ പഠിപ്പിക്കാൻ കഴിയുമെന്ന് അദ്ദേഹം വിശ്വസിച്ചു, ഇത് കഴിവുള്ള മാനേജർമാരെ വികസിപ്പിക്കുന്നത് സാധ്യമാക്കുന്നു. -
Weber's Bureaucracy Theory
Max Weber, a German sociologist, is credited as the "father of bureaucratic management." He conceptualized bureaucracy as an ideal organizational form characterized by efficiency, objectivity, unity, discipline, and other systematic features.
ജർമ്മൻ സാമൂഹ്യശാസ്ത്രജ്ഞനായ മാക്സ് വെബർ "ബ്യൂറോക്രാറ്റിക് മാനേജ്മെന്റിന്റെ പിതാവ്" ആയി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. കാര്യക്ഷമത, വസ്തുനിഷ്ഠത, ഐക്യം, അച്ചടക്കം, മറ്റ് വ്യവസ്ഥാപിത സവിശേഷതകൾ എന്നിവയാൽ സവിശേഷമായ ഒരു അനുയോജ്യമായ സംഘടനാ രൂപമായി അദ്ദേഹം ബ്യൂറോക്രസിയെ സങ്കല്പിച്ചു.
2.Neo-classical Approach
ക്ലാസിക്കൽ സമീപനം ജോലികളിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുമ്പോൾ, നിയോക്ലാസിക്കൽ സമീപനം ഈ ജോലികൾ ചെയ്യുന്ന ആളുകളെ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നു. മാനേജ്മെന്റിന്റെ മാനുഷിക വശങ്ങളിലാണ് ഇവിടെ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നത്
എൽട്ടൺ മയോ വികസിപ്പിച്ച ഹ്യൂമൻ റിലേഷൻസ് തിയറി, സ്ഥാപനങ്ങളുടെ മാനുഷിക വശത്തിന് ഊന്നൽ നൽകുന്നു, ബിസിനസ്സിലെ മനുഷ്യ ബന്ധങ്ങളുടെയും മൂല്യങ്ങളുടെയും പ്രാധാന്യത്തെ ഉയർത്തിക്കാട്ടുന്നു. ആളുകളിലും അവരുടെ ആവശ്യങ്ങളിലും ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നതിലൂടെ, ജീവനക്കാരുടെ മനോവീര്യം മെച്ചപ്പെടുന്നു, ഇത് ഓർഗനൈസേഷനിൽ ഉൽപാദനക്ഷമതയും കാര്യക്ഷമതയും വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിലേക്ക് നയിക്കുന്നു.
-
Illumination Experiments: Involved manipulating lighting
conditions to study the impact of illumination on worker
productivity, leading to the discovery of the Hawthorne Effect,
where workers' productivity improved simply due to being observed
and feeling valued.
പ്രകാശ പരീക്ഷണങ്ങൾ: തൊഴിലാളികളുടെ ഉൽപ്പാദനക്ഷമതയിൽ പ്രകാശത്തിന്റെ ആഘാതം പഠിക്കാൻ ലൈറ്റിംഗ് അവസ്ഥകൾ കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നത് ഉൾപ്പെടുന്നു, ഇത് ഹത്തോൺ ഇഫക്റ്റിന്റെ കണ്ടെത്തലിലേക്ക് നയിച്ചു, ഇവിടെ തൊഴിലാളികളുടെ ഉൽപ്പാദനക്ഷമത മെച്ചപ്പെട്ടത് നിരീക്ഷിക്കപ്പെടുകയും വിലമതിക്കുകയും ചെയ്തു. -
Relay Assembly Test Room Experiments: Focused on
introducing changes to the work environment, such as rest periods
and variations in the piece-rate payment system, to investigate
their influence on worker productivity and job satisfaction.
റിലേ അസംബ്ലി ടെസ്റ്റ് റൂം പരീക്ഷണങ്ങൾ: തൊഴിലാളികളുടെ ഉൽപ്പാദനക്ഷമതയിലും ജോലി സംതൃപ്തിയിലും അവരുടെ സ്വാധീനം അന്വേഷിക്കുന്നതിന്, വിശ്രമ കാലയളവുകളും പീസ്-റേറ്റ് പേയ്മെന്റ് സിസ്റ്റത്തിലെ വ്യതിയാനങ്ങളും പോലുള്ള തൊഴിൽ അന്തരീക്ഷത്തിൽ മാറ്റങ്ങൾ അവതരിപ്പിക്കുന്നതിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ചു. -
Mass Interviewing Program: Conducted extensive interviews
with workers to gain insights into their attitudes and feelings
about their work and work environment, aiming to understand the
social and psychological factors affecting productivity.
മാസ് ഇന്റർവ്യൂവിംഗ് പ്രോഗ്രാം: ഉൽപ്പാദനക്ഷമതയെ ബാധിക്കുന്ന സാമൂഹികവും മനഃശാസ്ത്രപരവുമായ ഘടകങ്ങൾ മനസ്സിലാക്കാൻ ലക്ഷ്യമിട്ട് തൊഴിലാളികളുമായി അവരുടെ ജോലിയെയും തൊഴിൽ അന്തരീക്ഷത്തെയും കുറിച്ചുള്ള അവരുടെ മനോഭാവങ്ങളെയും വികാരങ്ങളെയും കുറിച്ച് ഉൾക്കാഴ്ചകൾ നേടുന്നതിനായി വിപുലമായ അഭിമുഖങ്ങൾ നടത്തി. -
Bank Wiring Observation Room Experiments: Created an
observation room to closely monitor workers assembling telephone
relays, studying the impact of group dynamics, peer pressure, and
informal norms on productivity and behavior in a group setting.
ബാങ്ക് വയറിംഗ് ഒബ്സർവേഷൻ റൂം പരീക്ഷണങ്ങൾ: ടെലിഫോൺ റിലേകൾ കൂട്ടിച്ചേർക്കുന്ന തൊഴിലാളികളെ സൂക്ഷ്മമായി നിരീക്ഷിക്കാൻ ഒരു നിരീക്ഷണ മുറി സൃഷ്ടിച്ചു, ഗ്രൂപ്പ് ഡൈനാമിക്സ്, പിയർ സമ്മർദ്ദം, ഒരു ഗ്രൂപ്പ് ക്രമീകരണത്തിലെ ഉൽപാദനക്ഷമതയിലും പെരുമാറ്റത്തിലും അനൗപചാരിക മാനദണ്ഡങ്ങൾ എന്നിവയുടെ സ്വാധീനം പഠിക്കുന്നു.
ചെസ്റ്റർ ബർണാർഡിന്റെ സ്വീകാര്യത സിദ്ധാന്തം അനുശാസിക്കുന്നത് കീഴുദ്യോഗസ്ഥർ അവരുടെ ഓർഡറുകൾ മനസ്സോടെ സ്വീകരിക്കുകയും പിന്തുടരുകയും ചെയ്യുമ്പോൾ മാത്രമേ മാനേജരുടെ അധികാരം നിലനിൽക്കൂ എന്നാണ്. സാരാംശത്തിൽ, കീഴുദ്യോഗസ്ഥർ മാനേജരുടെ നിർദ്ദേശങ്ങൾ അംഗീകരിക്കുന്നില്ലെങ്കിൽ അധികാരം ഫലപ്രദമല്ല.
B. The Behavioral Science Theory
ബിഹേവിയറൽ സയൻസ് തിയറി എന്നത് ഒരു വ്യക്തിയുടെ പ്രവർത്തനങ്ങളുടെ അടിസ്ഥാന കാരണങ്ങൾ മനസ്സിലാക്കാൻ ലക്ഷ്യമിട്ടുള്ള മനുഷ്യന്റെ പെരുമാറ്റത്തിന്റെ ചിട്ടയായതും ശാസ്ത്രീയവുമായ വിശകലനമാണ്. ഈ സമീപനം ആളുകളുടെ പെരുമാറ്റത്തിലും പ്രചോദനത്തിലും ഉൾക്കാഴ്ച നേടി ഉൽപ്പാദനക്ഷമത വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നു.
B.1 Maslow's Need Hierarchy Theory :
Maslow's Need Hierarchy Theory proposes that people are motivated by a sequence of needs arranged in a hierarchical structure, ranging from basic physiological needs to higher-level aspirations such as self-actualization, with each level building upon the one below. As lower-level needs are satisfied, individuals are driven to fulfill higher-level needs, ultimately aiming for personal growth and fulfillment. This hierarchy of human needs is shown in the following figure:
Maslow's Need Hierarchy Theory |
This need hierarchy can be explained as follows:
- Physiological Needs:
- - Food
- - Water
- - Air
- - Sleep
- - Shelter
- - Clothing
- Safety Needs:
- - Personal security
- - Financial security
- - Health and well-being
- - Employment security
- - Safety from accidents
- Social / Love and Belongingness Needs:
- - Social relationships
- - Friendship
- - Intimacy
- - Family connections
- - Sense of belonging
- Esteem Needs:
- - Self-esteem
- - Confidence
- - Achievement
- - Respect of others
- - Recognition
- - Status
- Self-Actualization Needs:
- - Personal growth
- - Pursuit of potential
- - Creativity
- - Self-expression
- - Fulfillment
- - Meaningful life pursuits
B.2 Two-Factor Theory ( Motivation-Hygiene Theory)
രണ്ട്-ഘടക സിദ്ധാന്തം (മോട്ടിവേഷൻ-ശുചിത്വ സിദ്ധാന്തം) സൂചിപ്പിക്കുന്നത്, ജോലിസ്ഥലത്ത് ജോലി സംതൃപ്തിയെയും (പ്രചോദകരെ) ജോലിയുടെ അസംതൃപ്തിയെയും (ശുചിത്വ ഘടകങ്ങൾ) സ്വാധീനിക്കുന്ന ഘടകങ്ങളുടെ പ്രത്യേക സെറ്റ് ഉണ്ട്.
- Motivation Factors (Satisfiers):
- Achievement
- Recognition
- Responsibility
- Opportunities for growth
- Meaningful work
- Hygiene Factors (Dissatisfiers):
- Salary and benefits
- Job security
- Work conditions
- Company policies
- Supervision
ഹെർട്സ്ബെർഗിന്റെ അഭിപ്രായത്തിൽ, അസംതൃപ്തി തടയാൻ ശുചിത്വ ഘടകങ്ങളും സംതൃപ്തിയും പ്രചോദനവും വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിന് പ്രചോദനാത്മക ഘടകങ്ങളും ഉണ്ടായിരിക്കണം.
B.3 McGregor's Theory X and Theory Y
Douglas McGregor introduced these two theories based on two distinct set of
assumptions about human behaviour. One set of assumptions is called Theory X
and the other set of assumptions Theory Y.
മനുഷ്യന്റെ പെരുമാറ്റത്തെക്കുറിച്ചുള്ള രണ്ട് വ്യത്യസ്ത അനുമാനങ്ങളെ
അടിസ്ഥാനമാക്കിയാണ് ഡഗ്ലസ് മക്ഗ്രെഗർ ഈ രണ്ട് സിദ്ധാന്തങ്ങൾ അവതരിപ്പിച്ചത്. ഒരു
കൂട്ടം അനുമാനങ്ങളെ തിയറി എക്സ് എന്നും മറ്റൊന്ന് അനുമാനങ്ങളെ തിയറി വൈ എന്നും
വിളിക്കുന്നു.
Theory X : Assumptions:
- People by nature are lazy, dislike work.
- They do not want to assume responsibility
- They work only if directed by managers
- They are very little or not ambitious about achieving their higher-order needs.
- They only want to fulfill their primary needs of food, clothing, shelter, and security.
- Motivators like money and fringe benefits make them contribute to organisational goals.
- സ്വഭാവമനുസരിച്ച് ആളുകൾ മടിയന്മാരാണ്, ജോലി ഇഷ്ടപ്പെടുന്നില്ല.
- ഉത്തരവാദിത്തം ഏറ്റെടുക്കാൻ അവർ ആഗ്രഹിക്കുന്നില്ല
- മാനേജർമാർ നിർദ്ദേശിച്ചാൽ മാത്രമേ അവ പ്രവർത്തിക്കൂ
- അവരുടെ ഉയർന്ന ഓർഡർ ആവശ്യങ്ങൾ നേടിയെടുക്കുന്നതിൽ അവർ വളരെ കുറവാണ് അല്ലെങ്കിൽ ആഗ്രഹിക്കുന്നില്ല.
- ഭക്ഷണം, വസ്ത്രം, പാർപ്പിടം, സുരക്ഷ എന്നിവയുടെ പ്രാഥമിക ആവശ്യങ്ങൾ നിറവേറ്റാൻ മാത്രമാണ് അവർ ആഗ്രഹിക്കുന്നത്.
- പണം, ഫ്രിഞ്ച് ആനുകൂല്യങ്ങൾ എന്നിവ പോലുള്ള പ്രചോദനങ്ങൾ അവരെ സംഘടനാ ലക്ഷ്യങ്ങളിലേക്ക് സംഭാവന ചെയ്യുന്നു.
Theory Y: Assumptions:
- Happy to work on their own initiative.
- More involved in decision making.
- Self-motivated to complete their tasks.
- Enjoy taking ownership of their work.
- Seek and accept responsibility, and need little direction.
- View work as fulfilling and challenging.
- Solve problems creatively and imaginatively.
- സ്വന്തം സംരംഭത്തിൽ പ്രവർത്തിച്ചതിൽ സന്തോഷമുണ്ട്.
- തീരുമാനമെടുക്കുന്നതിൽ കൂടുതൽ ഏർപ്പെടുന്നു.
- അവരുടെ ജോലികൾ പൂർത്തിയാക്കാൻ സ്വയം പ്രചോദനം.
- അവരുടെ ജോലിയുടെ ഉടമസ്ഥാവകാശം ഏറ്റെടുക്കുന്നത് ആസ്വദിക്കുക.
- ഉത്തരവാദിത്തം തേടുകയും അംഗീകരിക്കുകയും ചെയ്യുക, ചെറിയ ദിശാബോധം ആവശ്യമാണ്.
- ജോലി നിറവേറ്റുന്നതും വെല്ലുവിളിക്കുന്നതും ആയി കാണുക.
- പ്രശ്നങ്ങൾ സൃഷ്ടിപരമായും ഭാവനാപരമായും പരിഹരിക്കുക.
3. Modern Approach
ചെസ്റ്റർ ബർണാർഡിന്റെ സിസ്റ്റം സമീപനം ഊന്നിപ്പറയുന്നത് ഓർഗനൈസേഷനുകൾ പരസ്പരബന്ധിതമായ ഭാഗങ്ങൾ (ഉപസിസ്റ്റങ്ങൾ) ചേർന്നതാണെന്നും അവയ്ക്ക് ഒറ്റപ്പെട്ട നിലയിൽ പ്രവർത്തിക്കാൻ കഴിയില്ലെന്നും. ഒരു ഓർഗനൈസേഷനിലെ എല്ലാ വകുപ്പുകളും പരസ്പരബന്ധിതവും പരസ്പരാശ്രിതവുമാണ്, പൊതുവായ ലക്ഷ്യങ്ങളും ലക്ഷ്യങ്ങളും കൈവരിക്കുന്നതിന് ഒരുമിച്ച് പ്രവർത്തിക്കുന്നു.
ജോൺ വുഡ്വാർഡ് വാദിച്ച കണ്ടിജൻസി തിയറി പറയുന്നത്, എല്ലാവരിലും ഒരുപോലെ യോജിക്കുന്ന മാനേജ്മെന്റ് സമീപനം ഇല്ല എന്നാണ്. പകരം, മാനേജർമാർ അവരുടെ സാങ്കേതിക വിദ്യകൾ അവർ അഭിമുഖീകരിക്കുന്ന ഓരോ സാഹചര്യത്തിനും അനുയോജ്യമാക്കണം.